LEZING
BRUGGES UNIVERSITAIRE DROOM
De geschiedenis van het hoger onderwijs in Brugge en West-Vlaanderen
Dr. William De Groote
Zondag 24 november 2024
Theaterzaal BIEKORF (Sint-Jacobsstraat 8)
10.00 u. (deuren open om 09.40 u.)
‘Brugges universitaire droom’ is na eeuwen politieke tegenkanting dan toch een realiteit geworden in 2017, met de opening van de Campus Brugge van de KU Leuven. De stad Brugge heeft in de loop van de geschiedenis wel eerst vijf maal de vestiging van een universiteit binnen zijn muren mislopen.
Brugge wou al sinds de 15de eeuw een universiteit binnen haar muren. De Brugse Augustijnen vonden dat Brugge zowel intellectueel, als op het vlak van theologie veel zwaarder woog dan de Leuven, dat sinds 1425 een universiteitsstad was geworden en zijn in de tegenaanval gegaan. Ze kregen een pauselijke erkenning voor een universiteit in Brugge, maar dat werd door Filips de Goede politiek afgeblokt, als gevolg van de Brugse opstand tegen de Bourgondiërs tussen 1436 en 1438.
In de 16de eeuw probeerden de Bruggelingen het ‘Collegium Trilingue’ naar Brugge te halen, maar toen ging Keizer Karel V dwarsliggen, die bezorgd was over geloofs-orthodoxie binnen de Katholieke Kerk tijdens de Reformatie. Later volgde er nog een poging door in Brugge het Collegium Bilingue op te richten, maar na een succesvolle opstart, strandde het project tijdens de Calvinistische republiek in 1580.
Tijdens de Hollandse periode in 1817, onder Koning Willem I, werd Brugge samen met Leuven en Luik aangeduid voor de vestiging van een rijksuniversiteit, doch de Gentse orangisten overtuigden Willem I, om finaal de universiteit aan Gent toe te kennen.
In 1949 werd in Brugge onder stuwing van don Salvador de Madariaga en Pater Karel Verleye, het Europacollege opgericht als: ‘Collège d’Europe, comme cellule initiale d’une future Université Européenne’. Terug door gebrek aan politieke daadkracht kon het College zich nooit door ontwikkelen tot een Europese universiteit.
In de jaren ’60 van de vorige eeuw wou Mgr. De Smedt een campus van de KU Leuven in Brugge, op het domein van Ter Groene Poorte, maar de Stad Brugge heeft daar nooit een officiële aanvraag voor ingediend. Achilles Van Acker kantte zich tegen het idee van een nieuwe Katholieke instelling in Brugge en toenmalig Burgemeester Pierre Vandamme zag een universiteit op de Groene Poorte, dus op Sint Michiels, niet zitten gezien zijn slechte verhouding met burgemeester Michel Van Maele van Sint-Michiels. Door de passiviteit van Brugge en door het initiatief van Dr. Karel Goddeeris, won Kortrijk uiteindelijk het pleit en opende in 1965 de KULAK zijn deuren.
Halfweg de jaren negentig kwam Brugges universitaire droom een stap dichterbij. “In 1994-1995 werd de KHBO, de Katholieke Hogeschool Brugge Oostende opgericht als een eerste kiem van centralisatie van het hoger onderwijs in Brugge. In 2012 fusioneerde de KHBO met de KATHO uit Kortrijk tot de hogeschool VIVES. Later werd het hoger onderwijs van het lange type vanuit Oostende naar Brugge getransfereerd en naderhand zijn deze opleidingen gekanteld in de KU Leuven en in 2017 opende, met de steun van de Associatie KU Leuven, finaal de campus KU Leuven Brugge zijn deuren, als de realisatie van ‘Brugges universitaire droom’.
Door de centralisatie van het hoger onderwijs in Brugge is nu een dam opgeworpen tegen de braindrain vanuit Noord-West-Vlaanderen naar de Vlaamse ruit en is de lokale opstap naar het hoger onderwijs voor iedereen mogelijk gemaakt.
DR. WILLIAM DE GROOTE
Dr. William De Groote is een vermaard orthopedisch chirurg én voorzitter van het medisch-historisch genootschap Montanus. Zijn belangstelling gaat uit naar nagenoeg alle aspecten van het leven in Brugge. Hij is een gedreven redenaar en de toehoorders worden steeds geboeid door zijn betoog. Een speciale plaats in zijn agenda is voorbehouden voor de Heilig Bloedprocessie. Hij is lid van de Edele Confrérie en voorzitter van de vzw die instaat voor de organisatie van de processie. Hij is auteur van meerdere boeken met een erg uiteenlopende inhoud. In ‘Brugges universitaire droom’ beschrijft Dr. William De Groote het 600 jaar oude streven van de stad Brugge, om de universiteit binnen zijn muren te halen. Het boek belicht verder de evolutie van het scholennet in Brugge sinds de middeleeuwen, de ontwikkelingen in het hoger onderwijs in West-Vlaanderen en de associatievorming in Vlaanderen. Daarnaast belicht dit boek ook de ontstaans- en de evolutiegeschiedenis van de KHBO, de KATHO, de hogescholen VIVES en Howest, het Europacollege Brugge, de KULAK en vooral … de campus KU Leuven Brugge!
Na inschrijving ontvang je een mail met alle info (datum, zaal, uur, ...).
FOTO © Dr. William De Groote