Inschrijven kan vanaf 14 juni (08.00 u.)

Ommetje
Wandelen langs HEILIGENBEELDEN

Naast de meer dan 300 Mariabeelden aan de gevels, telt Brugge ook 68 afbeeldingen van heiligen (en één zalige) in het straatbeeld. Heiligen die we kunnen verwachten zoals Donaas (of Donatianus, patroon van de stad) maar ook beelden waarvan je je afvraagt waarom ze hier in Brugge een afbeelding hebben, zoals de oosterse heiligen Basilius, Gregorius van Nazianze en Gregorius van Nyssa, of de Luikse Lambertus. Anderen zijn dan weer gelinkt aan Vlaanderen en kenden hier een grote verering, denken we aan Amandus, Arnoldus, Elisabeth, Elooi, Godelieve,… om er slechts enkelen te noemen. Uiteraard duiken ook kerkvaders, apostelen en evangelisten hier en daar op. Ook stichters van kloosterorden behoren tot het kransje. Denken we aan Bernardus, Clara, Dominicus, Franciscus van Assisi… De populairste is zonder twijfel Jozef. Die vinden we 27 (!) maal terug in de binnenstad.

Zoals geweten zijn er heiligen voor specifieke zaken, zoals de noodheiligen, voor een goede dood, voor het vee, tegen de pest, enz. Om ze in de kunst te kunnen identificeren, kregen die heiligen een attribuut, vaak verwijzend naar hun marteldood of een mirakel dat hem of haar wordt toegeschreven. Sommige heiligen waren razend populair in de middeleeuwen maar tijdens het Concilie van Trente (1545-1563) werden ze plots niet meer zo sacraal beschouwd en verdwenen ze van de kalender. Anderen mochten aanblijven maar de kunstenaars kregen richtlijnen hoe ze die wél en vooral niét mochten afbeelden.

Uiteraard gaat het niet enkel om houten of stenen (al dan niet gepolychromeerde) beelden, er zijn ook bas-reliëfs, bustes, beelden verwerkt in een makelaar, een epitaaf of een windvaan, in een tegeltableau of als muurschildering. Ze dateren uit verschillende periodes, en zijn soms van bekende kunstenaars, al zijn de meeste het werk van anonieme ambachtslieden. Dit kwetsbaar erfgoed maakt deel uit van het omringend onroerend patrimonium. Het is een uiting van het geloof van onze voorouders. Wanneer de medische zorg ontoereikend was, bij rampen of een gevaarlijke reis, legden ze noodgedwongen hun leven in de handen van die heilige, voor een genezing, ter bescherming of voor een goede afloop. Als individu of als gemeenschap van een straat of een wijk.

In twee uur tijd is het uiteraard niet mogelijk om alle heiligenafbeeldingen te zien. Daarom maakten we een selectie, zodat ook diverse aspecten aan bod komen. Van wie of wat zijn die heiligen patroonheiligen?  Waarvoor worden ze aangeroepen? Waarom staat het beeld precies op die plaats? Welke merkwaardige zaken zijn er gebeurd tijdens hun leven? Welke legendes doen de ronde? Daarop krijgen jullie een antwoord tijdens het ommetje over de heiligenbeelden.

Praktisch: De wandeling is GEEN lus. De wandeling start op het Wijngaardplein (borstbeeld M. Sabbe) en eindigt op het Ankerplein (Diamantmuseum, Katelijnestraat).